Friday, 30 October 2015

Georgian

The Bull Romanus Pontifex (Nicholas V), 8 იანვარს, 1455.

Background

სამეფოები პორტუგალიის და კასტილია უკვე ხმარობენ პოზიცია და ბურთის კოლონიური ტერიტორიების გასწვრივ აფრიკის სანაპიროზე ზე მეტი საუკუნის წინ Columbus "აღმოჩენა" მიწების დასავლეთ ზღვას. თეორია, რომ პაპი იყო არბიტრი ერებს შორის, თითოეული სამეფოს ცდილობდა და მიღებული პაპის ხარი სხვადასხვა დროს, რათა ხელი შევუწყოთ მისი პრეტენზიები, იმ მოტივით, რომ მისი საქმიანობა ემსახურებოდა გავრცელდა ქრისტიანობა.

ხარის Romanus Pontifex მნიშვნელოვანი მაგალითია Papacy პრეტენზიას სულიერი lordship მთელი მსოფლიოს და მისი როლი მარეგულირებელი ურთიერთობების შორის ქრისტიან მთავრები და ქრისტიანებს შორის და "ურწმუნოებს" ("Heathens" და "მოღალატეები"). ეს bull საფუძველი გახდა პორტუგალიის შემდეგ პრეტენზია მიწების "ახალი მსოფლიო" სარჩელი, რომელიც აღრიცხული კასტილია და ხარის ინტერ caetera 1493.

თარგმანი ინგლისურ ენაზე Romanus Pontifex გამრავლება ქვემოთ, როგორც გამოქვეყნდა ევროპის ხელშეკრულებები ტარების ისტორია შეერთებული შტატები და მისი დამოკიდებულებები 1648, ფრენსის Gardiner დავენპორტი რედაქტორი, კარნეგის ინსტიტუტის ვაშინგტონში, 1917 წელს, ვაშინგტონში, at გვ. 20 -26. თავდაპირველი ტექსტი ლათინურ იგივე მოცულობა, გვ. 13-20.

ინგლისური თარგმანი

ნიკოლოზი, ეპისკოპოსი, მსახური მოსამსახურეთა ღმერთი. ამისთვის მუდმივი ხსოვნა.

რომის პაპმა, მემკვიდრე საკვანძო მატარებელი ზეციური სამეფო და მეუფეს იესო ქრისტეს, ფიქრობდა ერთად მამის გონება ყველა რამდენიმე climes მსოფლიოს და თავისებურებები ყველა ერს საცხოვრებელი მათ და ეძებს და გვსურს, რომ ხსნა ყველა , wholesomely ordains და განკარგავს საფუძველზე ფრთხილად სათათბირო ის, რასაც ხედავს იქნება სასიამოვნო საღმრთო Majesty და რომელიც მას შეიძლება ცხვარი დაევალა მას ღმერთი ერთ ღვთაებრივი ჯერ, და შეიძლება შეიძინოს მათთვის ჯილდო საუკუნო ნეტარებას, და მიიღოს შეწყალება მათი სულები. ეს ჩვენ გვჯერა, მეტი რა თქმა უნდა, მოვა გაივლის, მეშვეობით დახმარების უფალო, თუ ჩვენ საგან შესაფერისი მომხრეა და სპეციალური ეტიკეტსა იმ კათოლიკე მეფეებისა და მთავრების, რომელიც, როგორც სპორტსმენების და კომპეტენტურობისა ჩემპიონები ქრისტიანული რწმენა, როგორც ვიცით მტკიცებულება ფაქტების არა მხოლოდ შეკავებას საშინელი ექსცესების Saracens და სხვა მოღალატეები, მტრები ქრისტიანული სახელი, არამედ თავდაცვისა და ზრდა რწმენა დაამარცხებს მათ და მათ სამეფოები და საცხოვრებლების, თუმცა მდებარე უკიდურეს ნაწილები ჩვენთვის უცნობია და მათ მიმართ საკუთარი დროებითი სამფლობელოს, ძალ-ღონეს არ შრომითი და ხარჯი, იმისათვის, რომ იმ მეფეებისა და მთავრების, თავისუფლდება ყველა დაბრკოლებას, შეიძლება უფრო ანიმაციური ბრალდების ეგრეთ salutary და laudable მუშაობა.

ჩვენ ბოლო პერიოდში ისმის, არა ისე, დიდი სიხარული და კმაყოფილება, თუ როგორ ჩვენი საყვარელი შვილი, კეთილშობილური პერსონაჟი ჰენრი, Infante პორტუგალიის, ბიძა ჩვენი ყველაზე ძვირფასი შვილი ქრისტე, illustrious Alfonso მეფე სამეფოები პორტუგალიის და Algarve, ტალავარი კვალდაკვალ იოანე, ცნობილი მეხსიერება, მეფე განაცხადა სამეფო, მისი მამა, და დიდად inflamed ერთად ენთუზიაზმი ხსნა სულის და fervor რწმენა, როგორც კათოლიკე და ჭეშმარიტი ქრისტეს მეომარი, შემოქმედი ყოველივე და ყველაზე აქტიური და მამაცი დამცველი და კომპეტენტურობისა ჩემპიონი რწმენით, აქვს ესწრაფოდნენ ადრეული სიყმაწვილე მაქსიმალურად სიძლიერეზე გამოიწვიოს ყველაზე დიდებული სახელით განაცხადა შემოქმედი უნდა გამოქვეყნდეს, განადიდებდა და პატივსაცემი მთელ მსოფლიოში, თუნდაც ყველაზე შორეულ და გაშუქებისას ადგილებში, და ასევე, რათა შევიდა წიაღში მისი რწმენა ვერაგი მტრები მას და მაცოცხლებელი ჯვარი, რომლითაც ჩვენ უკვე გამოსყიდული, კერძოდ Saracens და ყველა სხვა infidels განაწილებაზე, [და რამდენად] მას შემდეგ, ქალაქ Ceuta, მდებარეობს აფრიკაში, უკვე დაქვემდებარებულია განაცხადა მეფე იოანე თავის სამფლობელოს და შემდეგ მრავალი ომები უკვე გამოუცხადა, ზოგჯერ პირადად, განაცხადა Infante, მიუხედავად იმისა, რომ სახელით განაცხადა მეფე იოანე, წინააღმდეგ მტრები და მოღალატეები ზემოხსენებულ, არ გარეშე უდიდესი ლეიბორისტები და ხარჯი და საფრთხეები და სიცოცხლის დაკარგვის გამო და ქონება, ხოცვა ძალიან ბევრი მათი ბუნებრივი სუბიექტები, განაცხადა Infante, რომ არც დასუსტდა და არც შეშინებული ამდენი და დიდი ლეიბორისტები, საფრთხეები და დანაკარგები, მაგრამ იზრდება ყოველდღიურად უფრო და უფრო აქტიურად სამართლებრივი დევნის ეს მისი ასე laudable და მორწმუნე მიზნით, უკვე peopled ერთად მართლმადიდებელი ქრისტიანები გარკვეული მარტოხელა კუნძულები ოკეანეში ზღვის, და გამოიწვია ეკლესია და სხვა ღვთისმოსავი ადგილები უნდა იქ დაფუძნდა და აშენებული, რომელიც ღვთისმსახურების აღინიშნება. ასევე, მისასალმებელია საქმეში და მრეწველობის განაცხადა Infante, ძალიან ბევრი მოსახლე ან მცხოვრები მყვინთავებმა კუნძულებზე მდებარე განაცხადა ზღვის, მოდის ცოდნა ჭეშმარიტი ღმერთი, არ მიიღო წმიდა ნათლობა, რომ ქება და დიდება ღვთისა, ხსნა სულის მრავალი, გავრცელების ასევე, მართლმადიდებლური სწავლების საწყისები, და ზრდის ღვთის თაყვანისცემა.

უფრო მეტიც, მას შემდეგ, რაც რამდენიმე ხნის წინ, ის მოვიდა ცოდნა განაცხადა Infante, რომ არასოდეს, ან თუნდაც არ ფარგლებში მეხსიერება მამაკაცი, რომ ეს იყო ჩვეულებრივი აფრების ამ ოკეანეში ზღვის მიმართ სამხრეთ და აღმოსავლეთ სანაპიროებზე, და რომ ეს იმდენად ჩვენთვის უცნობი დასავლელები, რომ ჩვენ არ გვქონდა გარკვეული ცოდნა ხალხთა იმ ნაწილებს, მიაჩნია, რომ იგი საუკეთესო ასრულებს თავის მოვალეობას ღმერთს ამ საკითხში, თუ მისი ძალისხმევა და მრეწველობის, რომ ზღვის შეიძლება გახდეს ფუნქციონირებს რამდენადაც, როგორც Indians რომელმაც განაცხადა, რომ თაყვანი ქრისტეს სახელით, და რომ ამით შეიძლება იყოს შეუძლია დადოს მათთან ურთიერთობას და უბიძგებს მათ დასახმარებლად ქრისტიანები წინააღმდეგ Saracens და სხვა მსგავსი მტრები რწმენა, და შესაძლოა, ასევე შეძლებთ დაუყოვნებლივ დასამორჩილებლად გარკვეული Gentile, წარმართული ხალხები, მცხოვრები შორის, რომლებიც მთლიანად თავისუფალი ინფექციის მიერ სექტის ყველაზე impious Mahomet და იქადაგა და იწვევს უნდა ქადაგებდა მათ უცნობია, მაგრამ ყველაზე წმინდა ქრისტეს სახელით, გაძლიერდა, თუმცა, ყოველთვის საქართველოს სამეფო ორგანო, მას არ შეუწყვეტია ოცდახუთი წლის წარსული გაგზავნის თითქმის ყოველწლიურად არმია ხალხების განაცხადა სამეფოები დიდი შრომის, საფრთხე, და ხარჯი, ძალიან სწრაფი გემების მოუწოდა caravels, შეისწავლონ ზღვა და სანაპიროზე მიწები სამხრით და ანტარქტიდული ბოძზე. ასე რომ, ეს მოხდა, რომ როდესაც რამდენიმე გემების ამგვარი ჰქონდა შესწავლილი და მიღებული ბურთის ძალიან ბევრი ნავსადგურები, კუნძულებზე და ზღვას, მათ სიგრძე მოვიდა პროვინციაში გვინეა, და რომელმაც მიღებული ბურთის რამოდენიმე კუნძულს და ნავსადგურები და ზღვის მიმდებარე, რომ პროვინციაში, გემი უფრო მოვიდნენ პირში რაღაც დიდი მდინარე ხშირად უნდა იყოს Nile და ომი იყო გამოუცხადა რამდენიმე წლის განმავლობაში ხალხების წინააღმდეგ იმ ნაწილების სახელით განაცხადა მეფე ალფონსო და infante, და ეს ძალიან ბევრი კუნძულებზე, რომ სამეზობლოში დაიმორჩილეს და მშვიდობიანად გააჩნდა, რადგან ისინი ჯერ კიდევ გააჩნდა ერთად მიმდებარე ზღვის. იქიდან ასევე ბევრი Guineamen და სხვა წარმოშობის, მიღებული ძალით, და ზოგიერთი გაცვლითი of unprohibited სტატიები, ან სხვა კანონიერი ხელშეკრულების შეძენა, გადაეგზავნა განაცხადა სამეფო. დიდი რაოდენობით ეს უკვე მოაქცია კათოლიკური რწმენა და იმედი გამოთქვა,, დახმარებით ღვთიური წყალობა, რომ თუ ასეთი პროგრესი უნდა გაგრძელდეს მათ, არც იმ ხალხს, იქნება მოაქცია რწმენა ან თუნდაც სულის მრავალი მათგანი იქნება მიღებული ქრისტეს.

მაგრამ მას შემდეგ, რაც ჩვენი ინფორმაციით, მიუხედავად იმისა, რომ მეფე და Infante ზემოხსენებული (რომელმაც იმდენი დიდი საფრთხეები, ლეიბორისტები და ხარჯების, აგრეთვე დაკარგვა ამდენი წაიღო მათი თქმით სამეფოები, ძალიან ბევრი, ვისაც დაიღუპა იმ ექსპედიცია, დამოკიდებულია მხოლოდ იმ დახმარების იმ წაიღო, გამოიწვია იმ პროვინციების უნდა შესწავლილი და შეიძინა და გააჩნდა ასეთი ნავსადგურები, კუნძულებზე და ზღვას, საქმიანობას, როგორც ჭეშმარიტი უფალი მათ), შიშით მცირეოდენ უცნობმა პირებმა გამოწვეული ანგარება უნდა აფრების იმ ნაწილები და ითხოვდა, რომ უკანონოდ მოიპოვოს საკუთარ თავს სრულყოფას, ხილი, და დიდება ამ სამუშაოს, ან თუნდაც ხელს უშლის მას, უნდა, ან გულისთვის მომატება მეშვეობით ან ბოროტება, შეასრულოს ან გადასცეს რკინის, იარაღი, ხის გამოიყენება სამშენებლო და სხვა რამ, და საქონლის აკრძალულია უნდა განხორციელდეს, რათა infidels ან უნდა ასწავლოს იმ infidels ხელოვნების ნავიგაცია, რომლის დროსაც ისინი უფრო ძლიერი და ჯიუტი მტრები მეფე და Infante, და ბრალდების ამ საწარმოს ან უნდა შეფერხდეს, ან ალბათ მთლიანად ვერ, არ გარეშე დიდი დანაშაული ღმერთს და შეურაცხყოფას ყველა ქრისტიანობა, რომ თავიდან ავიცილოთ ეს და შენარჩუნებას მათი უფლებაა და მფლობელობაში, [განაცხადა მეფე და Infante] გარკვეულ ყველაზე მძიმე ჯარიმები შემდეგ გამოთქვა, აკრძალულია და ზოგადად არ ხელდასხმა, რომ არც, თუ მათი მეზღვაური და გემი და გადახდის გარკვეული ხარკი და გამოხატული ლიცენზიის ადრე მიღებული განაცხადა მეფე ან Infante, უნდა ვივარაუდოთ, აფრების განაცხადა პროვინციების ან ვაჭრობის მათი პორტების ან თევზი ზღვა, [მიუხედავად იმისა, რომ მეფე და Infante აქვთ აღებული ეს ქმედება, მაგრამ ამ დროს ეს შეიძლება მოხდეს, რომ პირებს სხვა სამეფოები და ერებს, რომელსაც შური, ღვარძლი, ან ანგარება, შეიძლება ვივარაუდოთ, ეწინააღმდეგება აკრძალვა გამომდინარე, ლიცენზიის გარეშე და გადახდის ასეთი ხარკი, წასვლა განაცხადა პროვინციების და პროვინციების, ნავსადგურები, კუნძულებზე, და ზღვა, ასე რომ შეიძინა, აფრების, ვაჭრობისა და თევზი; და ამის შორის მეფე ალფონსო და Infante, რომელიც არავითარ შემთხვევაში განიცდიან თავს ისე trifled ერთად ეს ყველაფერი, და კადნიერი პირთა გამომდინარე, ძალიან ბევრი სიძულვილი, rancors, dissensions, ომები და სკანდალები, უმაღლეს დანაშაულის ღმერთი და საფრთხე სულის, ალბათ, მისი და მივიდოდა - ჩვენ [ამიტომ] მასით ყველა და სინგულარული შენობაში სათანადო მედიტაცია, და აღნიშნა, რომ მას შემდეგ, რაც ჩვენ გვქონდა ადრე სხვა წერილების ჩვენი მინიჭებული სხვა საკითხებთან უფასო და საკმაო ფაკულტეტი, ამავე მეფე Alfonso - შეიჭრნენ, მოძიებაში, ხელში, დაამარცხებს, და დაიმორჩილა ყველა Saracens და pagans განაწილებაზე, და სხვა მტრები ქრისტეს სადაცა განთავსებული და სამეფოები, dukedoms, სამთავროებად, სამფლობელოები, ქონება და ყველა უძრავ და მოძრავ საქონლის განაწილებაზე ჩატარდა და გააჩნდა მათ მიერ და შეამცირებს მათი პირთა მუდმივი მონობის და ვრცელდება და შესაბამისი თავად და მისი შთამომავლების სამეფოები, dukedoms, ქვეყნები, სამთავროებად, სამფლობელოები, ქონება და საქონელი, და დააკონვერტიროთ ისინი თავისი და მათი გამოყენება და მოგება - - რომელმაც უზრუნველყოფილი განაცხადა ფაკულტეტის განაცხადა მეფე ალფონსო, ან, მისი უფლებამოსილება, ზემოხსენებული Infante, სამართლიანად და კანონიერად შეიძინა და გააჩნდა და doth ფლობენ, ეს კუნძულები, მიწის ნაკვეთები, ნავსადგურები და ზღვას, და მათ ამის უფლება ეკუთვნის და ეხება განაცხადა მეფე ალფონსო და მისი შთამომავლების არც გარეშე სპეციალური ლიცენზიის მეფე ალფონსო და მისი შთამომავლების თავად აქვს სხვა კიდევ ერთგული ქრისტეს უკვე აქვს უფლება აქამდე, არც ის ნებისმიერი საშუალებით ახლა აქვს უფლება კანონიერად ჩაერიოს მასთან - იმისათვის, რომ მეფე ალფონსო თავად და მისი შთამომავლების და infante.may შეძლებს უფრო მეტად და გულმოდგინედ არ გამოიჩინონ და შეიძლება განახორციელოს ამ ყველაზე ღვთისმოსავი და კეთილშობილური მუშაობა, და ყველაზე ღირსეული მუდმივი ხსოვნის (რომელიც, რადგან ხსნა სულის ზრდა რწმენა და დამხობის მისი მტრები შეიძლება შესყიდული ამით, ჩვენ მიგვაჩნია, როგორც სამუშაო, სადაც ღვთის დიდებას, და რწმენით, და მისი თანამეგობრობის, უნივერსალური ეკლესია, აწუხებთ) პროპორციულად, რადგან ისინი, რომელმაც თავისუფლდება ყველა დიდი დაბრკოლებები, უნდა აღმოჩნდეს მხარი დაუჭირა ჩვენს მიერ და სამოციქულო საყდრის ერთად მომხრეა და ეტიკეტსა - ჩვენ, მიმდინარეობს ძალიან სრულად ინფორმირებული ყველა და სინგულარული შენობაში, გავაკეთოთ, motu proprio, არა მაგალითად მეფე ალფონსო ან Infante, ან პეტიციას ნებისმიერი სხვა გვთავაზობს მათი სახელით მიმართ ამ საკითხზე, და შემდეგ mature განხილვა, სამოციქულო ორგანო, და გარკვეული ცოდნა, სისრულეს სამოციქულო ძალა, ტენორი ეს საჩუქრები განკარგულება და აცხადებენ, რომ აღნიშნული წერილები ფაკულტეტი (ტენორი რომლებზეც ჩვენ გვინდა, რომ განიხილება როგორც შეიყვანეს სიტყვა სიტყვა ამ საჩუქრებს, ყველა და სინგულარული პუნქტი მასში შეიცავდა) გაგრძელდეს Ceuta და განხილულ და ყველა სხვა შესყიდვების განაწილებაზე, მაშინაც კი, შეძენილი თარიღამდე აღნიშნული ასო ფაკულტეტი, და ყველა იმ პროვინციებში, კუნძულებზე, ნავსადგურები და ზღვას განაწილებაზე, რომელიც შემდგომში, ამ სახელით განაცხადა მეფე ალფონსო და მისი შთამომავლების და Infante, იმ ნაწილებს და მიმდებარე და უფრო შორეულ და შორეულ კუთხეში, შეიძლება შეძენილი ხელში მოღალატეები და pagans, და რომ ისინი გაცნობიერებული ქვეშ განაცხადა წერილები ფაკულტეტი. და ძალით იმ და წინამდებარე ასო ფაკულტეტის შესყიდვების უკვე გააკეთა და რა შემდგომში უნდა მოხდეს შეიძინა, მას შემდეგ, რაც მათ უნდა უკვე შეიძინა, ჩვენ მიერ ტენორი ამ საჩუქრებს განკარგულება და აცხადებენ, არ ეკუთვნოდა, და სამუდამოდ საქართველოს უფლება არ ეკუთვნის და ეხება, აღნიშნულ მეფე და მისი მემკვიდრეების და Infante, და რომ უფლება დაპყრობას, რომელიც რა თქმა უნდა, ეს წერილები ვაცხადებთ, რომ უნდა გაგრძელდეს საწყისი capes of Bojador და Nao, რამდენადაც მეშვეობით ყველა გვინეა, და მიღმა მიმართ, რომ სამხრეთ სანაპიროზე, ეკუთვნოდა და ეკუთვნოდა, და სამუდამოდ უფლება ეკუთვნის და განეკუთვნება, აღნიშნულ მეფე ალფონსო, მისი შთამომავლების და Infante, და არა რომელიმე სხვა. ჩვენ ასევე ტენორი ეს საჩუქრები განკარგულება და აცხადებენ, რომ მეფე ალფონსო და მისი შთამომავლების და Infante ზემოხსენებული ძალა და შეუძლია, ახლა და ამიერიდან, თავისუფლად და კანონიერად, ამ [შესყიდვების] და მათზე რაიმე აკრძალვები, დებულებები და განკარგულებების განაწილებაზე მაშინაც კი, სასჯელაღსრულების პირობა და დაკისრების ნებისმიერი ხარკი, და განკარგვის და იწვევს მათ შესახებ, როგორც დაკავშირებით საკუთარი ქონება და მათი სხვა სამფლობელოებში. და იმისათვის, რომ მიანიჭოს უფრო ეფექტური უფლება და უზრუნველყოფის ვაკეთებთ ამ საჩუქრები სამუდამოდ მისცეს, გრანტი და შესაბამისი აღნიშნულ მეფე ალფონსო და მისი შთამომავლების, მეფეთა განაცხადა სამეფო, და Infante, რეგიონებში, კუნძულების, ნავსადგურები, ადგილებში, და ზღვას განაწილებაზე, რამდენი soever და რა სახის soever ისინი უნდა იყოს, რომ უკვე შეიძინა და რომ უნდა შემდგომში მოვიდა შეიძინა, და უფლება დაპყრობას ასევე, capes of Bojador და Nao ზემოხსენებულ.

უფრო მეტიც, მას შემდეგ, რაც ეს არის იარაღი, მრავალი გზა სრულყოფა მუშაობა ამ ტიპის, ჩვენ არ დავუშვებთ, რომ აღნიშნული მეფე ალფონსო და [მისი] მემკვიდრეები და infante, ასევე იმ პირებს, რომელთაც ისინი, ან რომელიმე მათგანი, ვალდებულია ვფიქრობ, რომ ეს სამუშაო უნდა იყოს ჩადენილი, შეიძლება (შესაბამისად გრანტის გააკეთა განაცხადა მეფე იოანე მარტინ ვ, ბედნიერი მეხსიერება, და კიდევ ერთი გრანტი გააკეთა ასევე მეფე ედუარდ of დიდებული მეხსიერება, მეფე იგივე სამეფოები, მამა აღნიშნული მეფე ალფონსო მიერ ევგენი IV., მორწმუნე მეხსიერება, რომან pontiffs, ჩვენი წინაპრები), რათა შესყიდვები და გაყიდვები ნებისმიერი რამ და საქონლისა და victuals გარეშე, როგორც ეს უნდა, როგორც ჩანს მორგებული, ნებისმიერ Saracens და მოღალატეები, აღნიშნულ რეგიონებში; და ასევე შეუძლია დადოს ნებისმიერი კონტრაქტები, საქმიან, გარიგება, ყიდვა და მოლაპარაკება და შეასრულოს რაიმე საქონელს რაიმე ადგილებში იმ Saracens და მოღალატეები, იმ პირობით, რომ არ იქნება რკინის ინსტრუმენტები, ხის უნდა იყოს გამოყენებული სამშენებლო, თოკები, გემები, ან ნებისმიერი სახის ჯავშანტექნიკის, და შეიძლება გაყიდოს მათ განაცხადა Saracens და ურწმუნოები; და ასევე შეუძლია, შეასრულოს, ან სამართლებრივი დევნა ყველა სხვა და სინგულარული ყველაფერი [აღნიშნულ] შენობაში, და რამ შესაფერისი და საჭირო დაკავშირებით ამ; და რომ იგივე მეფე ალფონსო, მისი შთამომავლების და Infante, რეგიონებში, კუნძულებზე, და ადგილებში უკვე შეიძინა, და უნდა იყოს შეძენილი იგი, ნაპოვნი და [მიზეზსა] დაფუძნდა და აშენდა ნებისმიერი ეკლესიები, მონასტრები, ან სხვა ღვთისმოსავი ადგილებში განაწილებაზე; და ასევე შეუძლია გაგზავნოს და მათ არანაირი საეკლესიო პირების გარეშე, როგორც მოხალისეები, როგორც საერო, და regulars ნებისმიერი mendicant ბრძანებებს (ლიცენზია, თუმცა, მათი უპირატესობა), და რომ იმ პირებს შეუძლიათ დაიცვან, სანამ ცოცხლები და მოისმინოს აღმსარებლობის ყველა, ვინც ცხოვრობს განაცხადა ნაწილები ან ვინც მოვიდა იქ, მას შემდეგ, რაც აღმსარებლობის უკვე ისმის მათ შეიძლება მისცეს სათანადო სრულიად ყველა შემთხვევაში, გარდა დაცულია აღნიშნულ ხედავთ, და ექიმმა salutary penance, და ასევე ადმინისტრირება საეკლესიო საიდუმლოთა თავისუფლად და კანონიერად, და ეს ჩვენ არ დავუშვებთ და მიანიჭოს Alfonso თვითონ და მისი შთამომავლების, მეფეთა პორტუგალიის, რომელიც უნდა მოვიდეს შემდეგ, და, ამავე infante. გარდა ამისა, ჩვენ გევედრებით უფალო, და ასხამდნენ სისხლი ჩვენი უფლის იესო ქრისტეს, რომელსაც, როგორც უკვე ითქვა, ეს concerneth, ჩვენ შეაგონე, და რადგან ისინი იმედოვნებენ, რომ მათი ცოდვების მიტევებით ექიმმა, და ასევე ამ მუდმივი ბრძანებულებით აკრძალვა ჩვენ უფრო მკაცრად ზღუდავენ, ყველა და სინგულარული ერთგული ქრისტე, სასულიერო, საერო, და regulars განაწილებაზე ბრძანებებს, რაიმე ნაწილი მსოფლიოში ცხოვრობენ და განაწილებაზე სახელმწიფო, ხარისხი, იმისათვის, მდგომარეობა, ან წინასწარ EMINENCE ისინი უნდა იყოს, თუმცა endued ერთად archiepiscopal, საეპისკოპოსო, იმპერიული, სამეფო queenly, ჰერცოგის, ან სხვა დიდი საეკლესიო ან worldly ღირსება, რომ ისინი არ ნებისმიერი გზით, სავარაუდოდ, იარაღის ტარების, რკინის, ხის, სამშენებლო, და სხვა ნივთები კანონით აკრძალული ყოფნის არანაირად განხორციელებული სარაცინები, ნებისმიერ რეგიონებში, კუნძულების, ნავსადგურები, ზღვას, და ადგილებში განაწილებაზე, შეძენილი ან გააჩნდა სახელით მეფე ალფონსო, ან მდებარეობს ამ დაპყრობას ან სხვაგან, სარაცინთა , მოღალატეები, ან pagans; ან თუნდაც გარეშე სპეციალური ლიცენზია განაცხადა მეფე ალფონსო და მისი შთამომავლების და Infante, შეასრულოს ან გამოიწვიოს უნდა განხორციელდეს ნაკეთობების და სხვა რამ, კანონით დაშვებული, ან ნავიგაცია ან უნდა navigated იმ ზღვას, ან თევზის მათ, ან უნდა ჩაერიოს რეგიონებში, კუნძულების, ნავსადგურები, ზღვას, და ადგილებში, ან რომელიმე მათგანი, ან ამ დაპყრობას, ან არაფერს თავად ან სხვა ან სხვები, პირდაპირ ან არაპირდაპირ, საქმით და რჩევებს, ან შესთავაზოს ნებისმიერი ხელის შეშლა რომლის დროსაც აღნიშნული მეფე ალფონსო და მისი შთამომავლების და Infante შეიძლება ხელი შეუშალა ეხლა მშვიდად სარგებლობს მათი შეძენისა და ნივთები, და დევნისა და ახორციელებს ამ დაპყრობას.

ჩვენ განკარგულებით, რომ ვინც უნდა დაარღვევს ამ ბრძანებებს [უნდა წარმოეშვას შემდეგ ჯარიმები], გარდა იმისა, რომ სასჯელთა გამოხატული კანონით წინააღმდეგ, ვინც იარაღის ტარების და სხვა აკრძალული ნივთები ნებისმიერ Saracens, რომელიც ჩვენ გვსურს მათ წარმოეშვას ამით; თუ ისინი ცალკეული პირები, მათ კისრულობს წინადადება excommunication; თუ საზოგადოების ან კორპორაცია ქალაქი, ციხე, სოფელ, ან ადგილი, რომელიც ქალაქის, ციხე, სოფელ, ან ადგილი უნდა იყოს ამით ექვემდებარება აკრძალვა; და ჩვენ განკარგულება უფრო, რომ შეირაცხა, ერთობლივად ან ინდივიდუალურად, არ უნდა გათავისუფლდეს სასჯელის excommunication, არც უნდა შეეძლოს მიიღოს დასვენების ამ interdict, სამოციქულო ან სხვა ორგანოს, თუ ისინი უნდა პირველი არ გააკეთა გამო კმაყოფილება მათი ცოდვები, რომ ალფონსო თავად და მისი შთამომავლების და Infante, ან უნდა მეგობრულად მათთან შეთანხმებული გამოუყენებლობის შესახებ. By [ამ] სამოციქულო ნაწერები ჩვენ enjoin ჩვენი მხცოვანი ძმები, მთავარეპისკოპოსი ლისაბონის და ეპისკოპოსები Silves და Ceuta, რომ ისინი, ორი ან ერთი მათგანი, თავად, ან სხვა ან სხვები, როგორც ხშირად, როგორც ისინი, ან რომელიმე მათ უნდა მოეთხოვოს იმ ნაწილს, აღნიშნული მეფე ალფონსო და მისი შთამომავლების და Infante ან რომელიმე მათგანი, კვირაობით, და სხვა ფესტივალის დღეებში, ეკლესია, ხოლო დიდი უამრავი ადამიანი იკრიბება იქ ღვთისმსახურების, ნუ განაცხადოს და მოახდინოს მიერ სამოციქულო ავტორიტეტი, რომ იმ პირებს, რომლებიც უკვე დაამტკიცა, რომ გაწეული ასეთი წინადადება excommunication და interdict, რომლებიც განკვეთილი და ჩაშლილი და უკვე და ჩართულნი არიან სხვა სასჯელთა აღნიშნული. და ჩვენ განკარგულება, რომ ისინი აგრეთვე იწვევს მათ უნდა დაგმო სხვები, და მკაცრად უნდა იყოს აცილებული ყველა, სანამ ისინი უნდა გააკეთა კმაყოფილება ან დათმობაზე დანაშაულს, აღნიშნული. დამნაშავეები არიან გაიმართება გამშვები საეკლესიო ცენზურის, განურჩევლად მიმართოს, სამოციქულო კონსტიტუციები და განკარგულებებს და ყველა სხვა რამ რაიმე პირიქით მიუხედავად. მაგრამ იმისათვის, რომ დღევანდელ წერილები, რომლებიც გაცემულია ჩვენს მიერ ჩვენი გარკვეული ცოდნა და შემდეგ mature სათათბირო გამოუყენებლობის შესახებ, როგორც არის აღნიშნული, არ შეიძლება შემდგომში უნდა სადავო არავის, როგორც გაყალბებული, საიდუმლო, ან ბათილად, ჩვენ, და ხელისუფლების მიერ , ცოდნა და ძალა აღნიშნული, მსგავსად მოვიქცევით ამ წერილებს, დადგენილება და აცხადებენ, რომ განაცხადა წერილები და რა არის მასში არ შეიძლება რაიმე გონივრული იყოს სადავო, ან ეფექტი მისი ხელი შეუშალა ან ჩაშალა, ანგარიშზე ნებისმიერი ხარვეზის გაყალბებაზე, საიდუმლოება ან ბათილად ცნობას, არა თუნდაც ნაკლის ჩვეულებრივი ან ნებისმიერი სხვა ორგანოს, ან ნებისმიერი სხვა ნაკლი, არამედ ის, რომ ძალაში იქნება და სამუდამოდ უნდა მიიღოს სრული უფლებამოსილება. და თუ ვინმეს, ნებისმიერი უფლებამოსილების, ნებსით თუ უნებლიეთ, ცდილობენ არაფერი შეუსაბამოა მათ ბრძანებებს ჩვენ განკარგულება, რომ მისი ქმედება უნდა იყოს ბათილად. უფრო მეტიც, ეს იქნება რთული შეასრულოს ჩვენი დღევანდელი წერილებს ყველა ადგილებში განაწილებაზე, ჩვენ, და განაცხადა უფლებამოსილება ჩვენ განკარგულება ამ წერილებს, რომ რწმენა უნდა მიეცეს როგორც მთლიანად და სამუდამოდ უნდა ასლები მათ, სერტიფიცირებული ფარგლებში ხელი ნოტარიუსის და ბეჭედი საეპისკოპოსო ან უმაღლესი საეკლესიო სასამართლოს, თითქოს განაცხადა ორიგინალური წერილები გამოფენილი იყო ნაჩვენები; და ჩვენ განკარგულება, რომ ორი თვის განმავლობაში იმ დღიდან, როდესაც ეს დღემდე წერილებს, ან ქაღალდის ან პერგამენტის შემცველი ტენორი იგივე, დაისმება კარი ეკლესიის ლისაბონში სასჯელს უზიარებლობა და სხვა სასჯელს შეიცავს მასში სავალდებულოა ყველა და სინგულარული დამნაშავეები როგორც მთლიანად, თითქოს ეს დღემდე წერილები გაცხადდა და წარუდგინა მათ პირადად და კანონიერად. ამიტომ ნურავინ დაარღვევს ან გამონაყარი გამბედაობა ეწინააღმდეგება ამ დეკლარაციაში, კონსტიტუცია, საჩუქარი, გრანტი, მითვისება, დადგენილება, ვედრება, exhortation, აკრძალვა, დათრგუნვა, მანდატის, და ნება. მაგრამ თუ ვინმეს უნდა ვივარაუდოთ, რომ ამის გაკეთება, იქნება ეს ცნობილია, რომ მას წარმოეშვას რისხვა ყოვლისშემძლე ღმერთი და ნეტარი მოციქულები პეტრე და პავლე. იმის გათვალისწინებით, რომში, წმიდა პეტრეს, მერვე დღეს იანვრის წელს განსახიერება ჩვენი უფლის ათას ოთხას ორმოცდათოთხმეტი და მერვე წელს ჩვენი pontificate.

P. de Noxeto.
The Bull Romanus Pontifex (Nicholas V), 8 ianvars, 1455.

Background

samep’oebi portugaliis da kastilia ukve khmaroben pozits’ia da burt’is koloniuri teritoriebis gastsvriv ap’rikis sanapiroze ze meti saukunis tsin Columbus "aghmoch’ena" mitsebis dasavlet’ zghvas. t’eoria, rom papi iqo arbitri erebs shoris, t’it’oeuli samep’os ts’dilobda da mighebuli papis khari skhvadaskhva dros, rat’a kheli shevutsqot’ misi pretenziebi, im motivit’, rom misi sak’mianoba emsakhureboda gavrts’elda k’ristianoba.

kharis Romanus Pontifex mnishvnelovani magalit’ia Papacy pretenzias sulieri lordship mt’eli msop’lios da misi roli maregulirebeli urt’iert’obebis shoris k’ristian mt’avrebi da k’ristianebs shoris da "urtsmunoebs" ("Heathens" da "moghalateebi"). es bull sap’udzveli gakhda portugaliis shemdeg pretenzia mitsebis "akhali msop’lio" sarch’eli, romelits’ aghrits’khuli kastilia da kharis inter caetera 1493.

t’argmani inglisur enaze Romanus Pontifex gamravleba k’vemot’, rogorts’ gamok’veqnda evropis khelshekrulebebi tarebis istoria sheert’ebuli shtatebi da misi damokidebulebebi 1648, p’rensis Gardiner davenporti redak’tori, karnegis institutis vashingtonshi, 1917 tsels, vashingtonshi, at gv. 20 -26. t’avdapirveli tek’sti lat’inur igive mots’uloba, gv. 13-20.

inglisuri t’argmani

nikolozi, episkoposi, msakhuri mosamsakhuret’a ghmert’i. amist’vis mudmivi khsovna.

romis papma, memkvidre sakvandzo matarebeli zets’iuri samep’o da meup’es ieso k’ristes, p’ik’robda ert’ad mamis goneba qvela ramdenime climes msop’lios da t’aviseburebebi qvela ers sats’khovrebeli mat’ da edzebs da gvsurs, rom khsna qvela , wholesomely ordains da gankargavs sap’udzvelze p’rt’khilad sat’at’biro is, rasats’ khedavs ik’neba sasiamovno saghmrt’o Majesty da romelits’ mas sheidzleba ts’khvari daevala mas ghmert’i ert’ ghvt’aebrivi jer, da sheidzleba sheidzinos mat’t’vis jildo saukuno netarebas, da miighos shetsqaleba mat’i sulebi. es ch’ven gvjera, meti ra t’k’ma unda, mova gaivlis, meshveobit’ dakhmarebis up’alo, t’u ch’ven sagan shesap’erisi momkhrea da spets’ialuri etiketsa im kat’olike mep’eebisa da mt’avrebis, romelits’, rogorts’ sportsmenebis da kompetenturobisa ch’empionebi k’ristianuli rtsmena, rogorts’ vits’it’ mtkits’ebuleba p’ak’tebis ara mkholod shekavebas sashineli ek’sts’esebis Saracens da skhva moghalateebi, mtrebi k’ristianuli sakheli, aramed t’avdats’visa da zrda rtsmena daamarts’khebs mat’ da mat’ samep’oebi da sats’khovreblebis, t’umts’a mdebare ukidures natsilebi ch’vent’vis uts’nobia da mat’ mimart’ sakut’ari droebit’i samp’lobelos, dzal-ghones ar shromit’i da kharji, imisat’vis, rom im mep’eebisa da mt’avrebis, t’avisup’ldeba qvela dabrkolebas, sheidzleba up’ro animats’iuri braldebis egret’ salutary da laudable mushaoba.

ch’ven bolo periodshi ismis, ara ise, didi sikharuli da kmaqop’ileba, t’u rogor ch’veni saqvareli shvili, ket’ilshobiluri personazhi henri, Infante portugaliis, bidza ch’veni qvelaze dzvirp’asi shvili k’riste, illustrious Alfonso mep’e samep’oebi portugaliis da Algarve, talavari kvaldakval ioane, ts’nobili mekhsiereba, mep’e ganats’khada samep’o, misi mama, da didad inflamed ert’ad ent’uziazmi khsna sulis da fervor rtsmena, rogorts’ kat’olike da cheshmariti k’ristes meomari, shemok’medi qovelive da qvelaze ak’tiuri da mamats’i damts’veli da kompetenturobisa ch’empioni rtsmenit’, ak’vs estsrap’odnen adreuli siqmatsvile mak’simalurad sidzliereze gamoitsvios qvelaze didebuli sakhelit’ ganats’khada shemok’medi unda gamok’veqndes, ganadidebda da pativsats’emi mt’el msop’lioshi, t’undats’ qvelaze shoreul da gashuk’ebisas adgilebshi, da aseve, rat’a shevida tsiaghshi misi rtsmena veragi mtrebi mas da mats’ots’khlebeli jvari, romlit’ats’ ch’ven ukve gamosqiduli, kerdzod Saracens da qvela skhva infidels ganatsilebaze, [da ramdenad] mas shemdeg, k’alak’ Ceuta, mdebareobs ap’rikashi, ukve dak’vemdebarebulia ganats’khada mep’e ioane t’avis samp’lobelos da shemdeg mravali omebi ukve gamouts’khada, zogjer piradad, ganats’khada Infante, miukhedavad imisa, rom sakhelit’ ganats’khada mep’e ioane, tsinaaghmdeg mtrebi da moghalateebi zemokhsenebul, ar gareshe udidesi leiboristebi da kharji da sap’rt’kheebi da sits’ots’khlis dakargvis gamo da k’oneba, khots’va dzalian bevri mat’i bunebrivi subiek’tebi, ganats’khada Infante, rom arts’ dasustda da arts’ sheshinebuli amdeni da didi leiboristebi, sap’rt’kheebi da danakargebi, magram izrdeba qoveldghiurad up’ro da up’ro ak’tiurad samart’lebrivi devnis es misi ase laudable da mortsmune miznit’, ukve peopled ert’ad mart’lmadidebeli k’ristianebi garkveuli martokhela kundzulebi okeaneshi zghvis, da gamoitsvia eklesia da skhva ghvt’ismosavi adgilebi unda ik’ dap’udznda da ashenebuli, romelits’ ghvt’ismsakhurebis aghinishneba. aseve, misasalmebelia sak’meshi da mretsvelobis ganats’khada Infante, dzalian bevri mosakhle an mts’khovrebi mqvint’avebma kundzulebze mdebare ganats’khada zghvis, modis ts’odna cheshmariti ghmert’i, ar miigho tsmida nat’loba, rom k’eba da dideba ghvt’isa, khsna sulis mravali, gavrts’elebis aseve, mart’lmadidebluri stsavlebis satsqisebi, da zrdis ghvt’is t’aqvanists’ema.

up’ro metits’, mas shemdeg, rats’ ramdenime khnis tsin, is movida ts’odna ganats’khada Infante, rom arasodes, an t’undats’ ar p’arglebshi mekhsiereba mamakats’i, rom es iqo ch’veulebrivi ap’rebis am okeaneshi zghvis mimart’ samkhret’ da aghmosavlet’ sanapiroebze, da rom es imdenad ch’vent’vis uts’nobi dasavlelebi, rom ch’ven ar gvk’onda garkveuli ts’odna khalkht’a im natsilebs, miach’nia, rom igi sauket’eso asrulebs t’avis movaleobas ghmert’s am sakit’khshi, t’u misi dzaliskhmeva da mretsvelobis, rom zghvis sheidzleba gakhdes p’unk’ts’ionirebs ramdenadats’, rogorts’ Indians romelmats’ ganats’khada, rom t’aqvani k’ristes sakhelit’, da rom amit’ sheidzleba iqos sheudzlia dados mat’t’an urt’iert’obas da ubidzgebs mat’ dasakhmareblad k’ristianebi tsinaaghmdeg Saracens da skhva msgavsi mtrebi rtsmena, da shesadzloa, aseve shedzlebt’ dauqovnebliv dasamorch’ileblad garkveuli Gentile, tsarmart’uli khalkhebi, mts’khovrebi shoris, romlebits’ mt’lianad t’avisup’ali inp’ek’ts’iis mier sek’tis qvelaze impious Mahomet da ik’adaga da itsvevs unda k’adagebda mat’ uts’nobia, magram qvelaze tsminda k’ristes sakhelit’, gadzlierda, t’umts’a, qovelt’vis sak’art’velos samep’o organo, mas ar sheutsqvetia ots’dakhut’i tslis tsarsuli gagzavnis t’it’k’mis qoveltsliurad armia khalkhebis ganats’khada samep’oebi didi shromis, sap’rt’khe, da kharji, dzalian stsrap’i gemebis moutsoda caravels, sheistsavlon zghva da sanapiroze mitsebi samkhrit’ da antark’tiduli bodzze. ase rom, es mokhda, rom rodesats’ ramdenime gemebis amgvari hk’onda shestsavlili da mighebuli burt’is dzalian bevri navsadgurebi, kundzulebze da zghvas, mat’ sigrdze movida provints’iashi gvinea, da romelmats’ mighebuli burt’is ramodenime kundzuls da navsadgurebi da zghvis mimdebare, rom provints’iashi, gemi up’ro movidnen pirshi raghats’ didi mdinare khshirad unda iqos Nile da omi iqo gamouts’khada ramdenime tslis ganmavlobashi khalkhebis tsinaaghmdeg im natsilebis sakhelit’ ganats’khada mep’e alp’onso da infante, da es dzalian bevri kundzulebze, rom samezobloshi daimorch’iles da mshvidobianad gaach’nda, radgan isini jer kidev gaach’nda ert’ad mimdebare zghvis. ik’idan aseve bevri Guineamen da skhva tsarmoshobis, mighebuli dzalit’, da zogiert’i gats’vlit’i of unprohibited statiebi, an skhva kanonieri khelshekrulebis shedzena, gadaegzavna ganats’khada samep’o. didi raodenobit’ es ukve moak’ts’ia kat’olikuri rtsmena da imedi gamot’k’va,, dakhmarebit’ ghvt’iuri tsqaloba, rom t’u aset’i progresi unda gagrdzeldes mat’, arts’ im khalkhs, ik’neba moak’ts’ia rtsmena an t’undats’ sulis mravali mat’gani ik’neba mighebuli k’ristes.

magram mas shemdeg, rats’ ch’veni inp’ormats’iit’, miukhedavad imisa, rom mep’e da Infante zemokhsenebuli (romelmats’ imdeni didi sap’rt’kheebi, leiboristebi da kharjebis, agret’ve dakargva amdeni tsaigho mat’i t’k’mit’ samep’oebi, dzalian bevri, visats’ daighupa im ek’spedits’ia, damokidebulia mkholod im dakhmarebis im tsaigho, gamoitsvia im provints’iebis unda shestsavlili da sheidzina da gaach’nda aset’i navsadgurebi, kundzulebze da zghvas, sak’mianobas, rogorts’ cheshmariti up’ali mat’), shishit’ mts’ireoden uts’nobma pirebma gamotsveuli angareba unda ap’rebis im natsilebi da it’khovda, rom ukanonod moipovos sakut’ar t’avs srulqop’as, khili, da dideba am samushaos, an t’undats’ khels ushlis mas, unda, an gulist’vis momateba meshveobit’ an boroteba, sheasrulos an gadasts’es rkinis, iaraghi, khis gamoiqeneba samsheneblo da skhva ram, da sak’onlis akrdzalulia unda gankhorts’ieldes, rat’a infidels an unda astsavlos im infidels khelovnebis navigats’ia, romlis drosats’ isini up’ro dzlieri da jiuti mtrebi mep’e da Infante, da braldebis am satsarmos an unda shep’erkhdes, an albat’ mt’lianad ver, ar gareshe didi danashauli ghmert’s da sheurats’khqop’as qvela k’ristianoba, rom t’avidan avits’ilot’ es da shenarch’unebas mat’i up’lebaa da mp’lobelobashi, [ganats’khada mep’e da Infante] garkveul qvelaze mdzime jarimebi shemdeg gamot’k’va, akrdzalulia da zogadad ar kheldaskhma, rom arts’, t’u mat’i mezghvauri da gemi da gadakhdis garkveuli kharki da gamokhatuli lits’enziis adre mighebuli ganats’khada mep’e an Infante, unda vivaraudot’, ap’rebis ganats’khada provints’iebis an vachrobis mat’i portebis an t’evzi zghva, [miukhedavad imisa, rom mep’e da Infante ak’vt’ aghebuli es k’medeba, magram am dros es sheidzleba mokhdes, rom pirebs skhva samep’oebi da erebs, romelsats’ shuri, ghvardzli, an angareba, sheidzleba vivaraudot’, etsinaaghmdegeba akrdzalva gamomdinare, lits’enziis gareshe da gadakhdis aset’i kharki, tsasvla ganats’khada provints’iebis da provints’iebis, navsadgurebi, kundzulebze, da zghva, ase rom sheidzina, ap’rebis, vachrobisa da t’evzi; da amis shoris mep’e alp’onso da Infante, romelits’ aravit’ar shemt’khvevashi ganits’dian t’avs ise trifled ert’ad es qvelap’eri, da kadnieri pirt’a gamomdinare, dzalian bevri sidzulvili, rancors, dissensions, omebi da skandalebi, umaghles danashaulis ghmert’i da sap’rt’khe sulis, albat’, misi da mividoda - ch’ven [amitom] masit’ qvela da singularuli shenobashi sat’anado meditats’ia, da aghnishna, rom mas shemdeg, rats’ ch’ven gvk’onda adre skhva tserilebis ch’veni minichebuli skhva sakit’khebt’an up’aso da sakmao p’akulteti, amave mep’e Alfonso - sheichrnen, modziebashi, khelshi, daamarts’khebs, da daimorch’ila qvela Saracens da pagans ganatsilebaze, da skhva mtrebi k’ristes sadats’a gant’avsebuli da samep’oebi, dukedoms, samt’avroebad, samp’lobeloebi, k’oneba da qvela udzrav da modzrav sak’onlis ganatsilebaze ch’atarda da gaach’nda mat’ mier da sheamts’irebs mat’i pirt’a mudmivi monobis da vrts’eldeba da shesabamisi t’avad da misi sht’amomavlebis samep’oebi, dukedoms, k’veqnebi, samt’avroebad, samp’lobeloebi, k’oneba da sak’oneli, da daakonvertirot’ isini t’avisi da mat’i gamoqeneba da mogeba - - romelmats’ uzrunvelqop’ili ganats’khada p’akultetis ganats’khada mep’e alp’onso, an, misi up’lebamosileba, zemokhsenebuli Infante, samart’lianad da kanonierad sheidzina da gaach’nda da doth p’loben, es kundzulebi, mitsis nakvet’ebi, navsadgurebi da zghvas, da mat’ amis up’leba ekut’vnis da ekheba ganats’khada mep’e alp’onso da misi sht’amomavlebis arts’ gareshe spets’ialuri lits’enziis mep’e alp’onso da misi sht’amomavlebis t’avad ak’vs skhva kidev ert’guli k’ristes ukve ak’vs up’leba ak’amde, arts’ is nebismieri sashualebit’ akhla ak’vs up’leba kanonierad ch’aerios mast’an - imisat’vis, rom mep’e alp’onso t’avad da misi sht’amomavlebis da infante.may shedzlebs up’ro metad da gulmodgined ar gamoich’inon da sheidzleba ganakhorts’ielos am qvelaze ghvt’ismosavi da ket’ilshobiluri mushaoba, da qvelaze ghirseuli mudmivi khsovnis (romelits’, radgan khsna sulis zrda rtsmena da damkhobis misi mtrebi sheidzleba shesqiduli amit’, ch’ven migvach’nia, rogorts’ samushao, sadats’ ghvt’is didebas, da rtsmenit’, da misi t’anamegobrobis, universaluri eklesia, atsukhebt’) proports’iulad, radgan isini, romelmats’ t’avisup’ldeba qvela didi dabrkolebebi, unda aghmoch’ndes mkhari dauchira ch’vens mier da samots’ik’ulo saqdris ert’ad momkhrea da etiketsa - ch’ven, mimdinareobs dzalian srulad inp’ormirebuli qvela da singularuli shenobashi, gavaket’ot’, motu proprio, ara magalit’ad mep’e alp’onso an Infante, an petits’ias nebismieri skhva gvt’avazobs mat’i sakhelit’ mimart’ am sakit’khze, da shemdeg mature gankhilva, samots’ik’ulo organo, da garkveuli ts’odna, sisrules samots’ik’ulo dzala, tenori es sach’uk’rebi gankarguleba da ats’khadeben, rom aghnishnuli tserilebi p’akulteti (tenori romlebzets’ ch’ven gvinda, rom ganikhileba rogorts’ sheiqvanes sitqva sitqva am sach’uk’rebs, qvela da singularuli punk’ti masshi sheits’avda) gagrdzeldes Ceuta da gankhilul da qvela skhva shesqidvebis ganatsilebaze, mashinats’ ki, shedzenili t’arighamde aghnishnuli aso p’akulteti, da qvela im provints’iebshi, kundzulebze, navsadgurebi da zghvas ganatsilebaze, romelits’ shemdgomshi, am sakhelit’ ganats’khada mep’e alp’onso da misi sht’amomavlebis da Infante, im natsilebs da mimdebare da up’ro shoreul da shoreul kut’kheshi, sheidzleba shedzenili khelshi moghalateebi da pagans, da rom isini gats’nobierebuli k’vesh ganats’khada tserilebi p’akulteti. da dzalit’ im da tsinamdebare aso p’akultetis shesqidvebis ukve gaaket’a da ra shemdgomshi unda mokhdes sheidzina, mas shemdeg, rats’ mat’ unda ukve sheidzina, ch’ven mier tenori am sach’uk’rebs gankarguleba da ats’khadeben, ar ekut’vnoda, da samudamod sak’art’velos up’leba ar ekut’vnis da ekheba, aghnishnul mep’e da misi memkvidreebis da Infante, da rom up’leba dapqrobas, romelits’ ra t’k’ma unda, es tserilebi vats’khadebt’, rom unda gagrdzeldes satsqisi capes of Bojador da Nao, ramdenadats’ meshveobit’ qvela gvinea, da mighma mimart’, rom samkhret’ sanapiroze, ekut’vnoda da ekut’vnoda, da samudamod up’leba ekut’vnis da ganekut’vneba, aghnishnul mep’e alp’onso, misi sht’amomavlebis da Infante, da ara romelime skhva. ch’ven aseve tenori es sach’uk’rebi gankarguleba da ats’khadeben, rom mep’e alp’onso da misi sht’amomavlebis da Infante zemokhsenebuli dzala da sheudzlia, akhla da amieridan, t’avisup’lad da kanonierad, am [shesqidvebis] da mat’ze raime akrdzalvebi, debulebebi da gankargulebebis ganatsilebaze mashinats’ ki, sasjelaghsrulebis piroba da dakisrebis nebismieri kharki, da gankargvis da itsvevs mat’ shesakheb, rogorts’ dakavshirebit’ sakut’ari k’oneba da mat’i skhva samp’lobeloebshi. da imisat’vis, rom mianichos up’ro ep’ek’turi up’leba da uzrunvelqop’is vaket’ebt’ am sach’uk’rebi samudamod mists’es, granti da shesabamisi aghnishnul mep’e alp’onso da misi sht’amomavlebis, mep’et’a ganats’khada samep’o, da Infante, regionebshi, kundzulebis, navsadgurebi, adgilebshi, da zghvas ganatsilebaze, ramdeni soever da ra sakhis soever isini unda iqos, rom ukve sheidzina da rom unda shemdgomshi movida sheidzina, da up’leba dapqrobas aseve, capes of Bojador da Nao zemokhsenebul.

up’ro metits’, mas shemdeg, rats’ es aris iaraghi, mravali gza srulqop’a mushaoba am tipis, ch’ven ar davushvebt’, rom aghnishnuli mep’e alp’onso da [misi] memkvidreebi da infante, aseve im pirebs, romelt’ats’ isini, an romelime mat’gani, valdebulia vp’ik’rob, rom es samushao unda iqos ch’adenili, sheidzleba (shesabamisad grantis gaaket’a ganats’khada mep’e ioane martin v, bednieri mekhsiereba, da kidev ert’i granti gaaket’a aseve mep’e eduard of didebuli mekhsiereba, mep’e igive samep’oebi, mama aghnishnuli mep’e alp’onso mier evgeni IV., mortsmune mekhsiereba, roman pontiffs, ch’veni tsinaprebi), rat’a shesqidvebi da gaqidvebi nebismieri ram da sak’onlisa da victuals gareshe, rogorts’ es unda, rogorts’ ch’ans morgebuli, nebismier Saracens da moghalateebi, aghnishnul regionebshi; da aseve sheudzlia dados nebismieri kontrak’tebi, sak’mian, garigeba, qidva da molaparakeba da sheasrulos raime sak’onels raime adgilebshi im Saracens da moghalateebi, im pirobit’, rom ar ik’neba rkinis instrumentebi, khis unda iqos gamoqenebuli samsheneblo, t’okebi, gemebi, an nebismieri sakhis javshantek’nikis, da sheidzleba gaqidos mat’ ganats’khada Saracens da urtsmunoebi; da aseve sheudzlia, sheasrulos, an samart’lebrivi devna qvela skhva da singularuli qvelap’eri [aghnishnul] shenobashi, da ram shesap’erisi da sachiro dakavshirebit’ am; da rom igive mep’e alp’onso, misi sht’amomavlebis da Infante, regionebshi, kundzulebze, da adgilebshi ukve sheidzina, da unda iqos shedzenili igi, napovni da [mizezsa] dap’udznda da ashenda nebismieri eklesiebi, monastrebi, an skhva ghvt’ismosavi adgilebshi ganatsilebaze; da aseve sheudzlia gagzavnos da mat’ aranairi saeklesio pirebis gareshe, rogorts’ mokhaliseebi, rogorts’ saero, da regulars nebismieri mendicant brdzanebebs (lits’enzia, t’umts’a, mat’i upiratesoba), da rom im pirebs sheudzliat’ daits’van, sanam ts’ots’khlebi da moisminos aghmsareblobis qvela, vints’ ts’khovrobs ganats’khada natsilebi an vints’ movida ik’, mas shemdeg, rats’ aghmsareblobis ukve ismis mat’ sheidzleba mists’es sat’anado sruliad qvela shemt’khvevashi, garda dats’ulia aghnishnul khedavt’, da ek’imma salutary penance, da aseve administrireba saeklesio saidumlot’a t’avisup’lad da kanonierad, da es ch’ven ar davushvebt’ da mianichos Alfonso t’vit’on da misi sht’amomavlebis, mep’et’a portugaliis, romelits’ unda movides shemdeg, da, amave infante. garda amisa, ch’ven gevedrebit’ up’alo, da askhamdnen siskhli ch’veni up’lis ieso k’ristes, romelsats’, rogorts’ ukve it’k’va, es concerneth, ch’ven sheagone, da radgan isini imedovneben, rom mat’i ts’odvebis mitevebit’ ek’imma, da aseve am mudmivi brdzanebulebit’ akrdzalva ch’ven up’ro mkats’rad zghudaven, qvela da singularuli ert’guli k’riste, sasuliero, saero, da regulars ganatsilebaze brdzanebebs, raime natsili msop’lioshi ts’khovroben da ganatsilebaze sakhelmtsip’o, khariskhi, imisat’vis, mdgomareoba, an tsinastsar EMINENCE isini unda iqos, t’umts’a endued ert’ad archiepiscopal, saepiskoposo, imperiuli, samep’o queenly, herts’ogis, an skhva didi saeklesio an worldly ghirseba, rom isini ar nebismieri gzit’, savaraudod, iaraghis tarebis, rkinis, khis, samsheneblo, da skhva nivt’ebi kanonit’ akrdzaluli qop’nis aranairad gankhorts’ielebuli sarats’inebi, nebismier regionebshi, kundzulebis, navsadgurebi, zghvas, da adgilebshi ganatsilebaze, shedzenili an gaach’nda sakhelit’ mep’e alp’onso, an mdebareobs am dapqrobas an skhvagan, sarats’int’a , moghalateebi, an pagans; an t’undats’ gareshe spets’ialuri lits’enzia ganats’khada mep’e alp’onso da misi sht’amomavlebis da Infante, sheasrulos an gamoitsvios unda gankhorts’ieldes naket’obebis da skhva ram, kanonit’ dashvebuli, an navigats’ia an unda navigated im zghvas, an t’evzis mat’, an unda ch’aerios regionebshi, kundzulebis, navsadgurebi, zghvas, da adgilebshi, an romelime mat’gani, an am dapqrobas, an arap’ers t’avad an skhva an skhvebi, pirdapir an arapirdapir, sak’mit’ da rch’evebs, an shest’avazos nebismieri khelis sheshla romlis drosats’ aghnishnuli mep’e alp’onso da misi sht’amomavlebis da Infante sheidzleba kheli sheushala ekhla mshvidad sargeblobs mat’i shedzenisa da nivt’ebi, da devnisa da akhorts’ielebs am dapqrobas.

ch’ven gankargulebit’, rom vints’ unda daarghvevs am brdzanebebs [unda tsarmoeshvas shemdeg jarimebi], garda imisa, rom sasjelt’a gamokhatuli kanonit’ tsinaaghmdeg, vints’ iaraghis tarebis da skhva akrdzaluli nivt’ebi nebismier Saracens, romelits’ ch’ven gvsurs mat’ tsarmoeshvas amit’; t’u isini ts’alkeuli pirebi, mat’ kisrulobs tsinadadeba excommunication; t’u sazogadoebis an korporats’ia k’alak’i, ts’ikhe, sop’el, an adgili, romelits’ k’alak’is, ts’ikhe, sop’el, an adgili unda iqos amit’ ek’vemdebareba akrdzalva; da ch’ven gankarguleba up’ro, rom sheirats’kha, ert’oblivad an individualurad, ar unda gat’avisup’ldes sasjelis excommunication, arts’ unda sheedzlos miighos dasvenebis am interdict, samots’ik’ulo an skhva organos, t’u isini unda pirveli ar gaaket’a gamo kmaqop’ileba mat’i ts’odvebi, rom alp’onso t’avad da misi sht’amomavlebis da Infante, an unda megobrulad mat’t’an shet’ankhmebuli gamouqeneblobis shesakheb. By [am] samots’ik’ulo natserebi ch’ven enjoin ch’veni mkhts’ovani dzmebi, mt’avarepiskoposi lisabonis da episkoposebi Silves da Ceuta, rom isini, ori an ert’i mat’gani, t’avad, an skhva an skhvebi, rogorts’ khshirad, rogorts’ isini, an romelime mat’ unda moet’khovos im natsils, aghnishnuli mep’e alp’onso da misi sht’amomavlebis da Infante an romelime mat’gani, kviraobit’, da skhva p’estivalis dgheebshi, eklesia, kholo didi uamravi adamiani ikribeba ik’ ghvt’ismsakhurebis, nu ganats’khados da moakhdinos mier samots’ik’ulo avtoriteti, rom im pirebs, romlebits’ ukve daamtkits’a, rom gatseuli aset’i tsinadadeba excommunication da interdict, romlebits’ gankvet’ili da ch’ashlili da ukve da ch’art’ulni arian skhva sasjelt’a aghnishnuli. da ch’ven gankarguleba, rom isini agret’ve itsvevs mat’ unda dagmo skhvebi, da mkats’rad unda iqos ats’ilebuli qvela, sanam isini unda gaaket’a kmaqop’ileba an dat’mobaze danashauls, aghnishnuli. damnashaveebi arian gaimart’eba gamshvebi saeklesio ts’enzuris, ganurch’evlad mimart’os, samots’ik’ulo konstituts’iebi da gankargulebebs da qvela skhva ram raime pirik’it’ miukhedavad. magram imisat’vis, rom dghevandel tserilebi, romlebits’ gats’emulia ch’vens mier ch’veni garkveuli ts’odna da shemdeg mature sat’at’biro gamouqeneblobis shesakheb, rogorts’ aris aghnishnuli, ar sheidzleba shemdgomshi unda sadavo aravis, rogorts’ gaqalbebuli, saidumlo, an bat’ilad, ch’ven, da khelisup’lebis mier , ts’odna da dzala aghnishnuli, msgavsad movik’ts’evit’ am tserilebs, dadgenileba da ats’khadeben, rom ganats’khada tserilebi da ra aris masshi ar sheidzleba raime gonivruli iqos sadavo, an ep’ek’ti misi kheli sheushala an ch’ashala, angarishze nebismieri kharvezis gaqalbebaze, saidumloeba an bat’ilad ts’nobas, ara t’undats’ naklis ch’veulebrivi an nebismieri skhva organos, an nebismieri skhva nakli, aramed is, rom dzalashi ik’neba da samudamod unda miighos sruli up’lebamosileba. da t’u vinmes, nebismieri up’lebamosilebis, nebsit’ t’u unebliet’, ts’diloben arap’eri sheusabamoa mat’ brdzanebebs ch’ven gankarguleba, rom misi k’medeba unda iqos bat’ilad. up’ro metits’, es ik’neba rt’uli sheasrulos ch’veni dghevandeli tserilebs qvela adgilebshi ganatsilebaze, ch’ven, da ganats’khada up’lebamosileba ch’ven gankarguleba am tserilebs, rom rtsmena unda miets’es rogorts’ mt’lianad da samudamod unda aslebi mat’, sertip’its’irebuli p’arglebshi kheli notariusis da bechedi saepiskoposo an umaghlesi saeklesio sasamart’los, t’it’k’os ganats’khada originaluri tserilebi gamop’enili iqo nach’venebi; da ch’ven gankarguleba, rom ori t’vis ganmavlobashi im dghidan, rodesats’ es dghemde tserilebs, an k’aghaldis an pergamentis shemts’veli tenori igive, daismeba kari eklesiis lisabonshi sasjels uziarebloba da skhva sasjels sheits’avs masshi savaldebuloa qvela da singularuli damnashaveebi rogorts’ mt’lianad, t’it’k’os es dghemde tserilebi gats’khadda da tsarudgina mat’ piradad da kanonierad. amitom nuravin daarghvevs an gamonaqari gambedaoba etsinaaghmdegeba am deklarats’iashi, konstituts’ia, sach’uk’ari, granti, mit’viseba, dadgenileba, vedreba, exhortation, akrdzalva, dat’rgunva, mandatis, da neba. magram t’u vinmes unda vivaraudot’, rom amis gaket’eba, ik’neba es ts’nobilia, rom mas tsarmoeshvas riskhva qovlisshemdzle ghmert’i da netari mots’ik’ulebi petre da pavle. imis gat’valistsinebit’, romshi, tsmida petres, merve dghes ianvris tsels gansakhiereba ch’veni up’lis at’as ot’khas ormots’dat’ot’khmeti da merve tsels ch’veni pontificate.

P. de Noxeto.

No comments:

Post a Comment